SOSİUM

16 Dekabr

Alimlərdən günəş fırtınası xəbərdarlığı: Qatar qəzalarına səbəb ola bilər

Britaniyalı alimlər müəyyən ediblər ki, günəş fırtınaları nəticəsində atmosferdə baş verən dəyişikliklər dəmir yolu siqnallarına təsir edə və qatar qəzalarına səbəb ola bilər. Tədqiqat qatar xətlərindəki təhlükəsizlik sistemlərinin günəş fırtınalarına nə qədər həssas olduğunu araşdırdı. Günəş fırtınalarının dəmir yolu siqnallarına əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərə biləcəyi bildirilib və bu vəziyyətin ciddi təhlükəsizlik riskləri yarada biləcəyi vurğulanıb.

Fins.az xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, alimlər bu təhlükənin dəmir yolu siqnallarının nasazlığına səbəb ola biləcəyi və bunun da qatar qəzalarına səbəb ola biləcəyi barədə xəbərdarlıq ediblər.

Mütəxəssislər günəş fırtınalarından qaynaqlanan geomaqnit cərəyanların iki marşruta nəzər salaraq necə təhlükə yarada biləcəyini modelləşdiriblər: Qərb Sahil Magistral xəttinin Prestondan Lancasterə qədər hissəsi və Qlazqodan Edinburq xəttinə. Bunlar dəmir yolu siqnalından çox asılı olan iki dəmir yolu xətti təşkil edir və Böyük Britaniyada dəmir yolu siqnalını elektrik dövrəsi ilə idarə edən 50 mindən çox siqnal xətti sxemi mövcuddur.

Alimlərin fikrincə, elmi modellər bunun bir neçə onillikdən bir baş verə biləcəyini göstərir.

“Ən əsası, apardığımız araşdırmalar göstərir ki, kosmik hava hər iki istiqamətdə siqnalı, qırmızı siqnalı yaşıla və ya yaşıl siqnalı qırmızıya çevirə bilər”, - deyə araşdırmanın müəlliflərindən biri olan Cameron Patterson bildirib. Sistemin müxtəlif komponentləri üçün real spesifikasiyalardan istifadə edərək, siqnal xətti sxemləri "Kompüter modeli yaratmaqla biz müəyyən etdik ki, bu xətt dövrələrində nasazlıqlara səbəb ola biləcək kosmik hava hadisələri bir neçə onillikdən bir Böyük Britaniyada gözlənilir" dedi.

Günel Məlikzadə
Fins.az