Finss.az - ABŞ, Avropa ölkələrindən Rusiyadan qaz alımını bərpa etməyi tələb edə bilər, Euractiv nəşri, Berlindəki Helmholtz Enerji və Materiallar Mərkəzinin eksperti Suzanna Nis-ə istinad edərək xəbər verir.
Onun fikrincə, dünya üzrə, xüsusilə Avropada, geosiyasi qeyri-sabitlik və enerji məsələlərinin artması fonunda, Vaşinqtonun Rusiyadan qaz tədarükünün hansısa formada bərpa edilməsi variantlarını nəzərdən keçirə biləcəyi ehtimalı var.
Nis, hadisələrin iki mümkün ssenarisini təqdim edir. Birinci ssenari, ABŞ ilə Rusiya arasında qeyri-rəsmi bir müqavilə bağlanmasını və bu çərçivədə Rusiya təbii qazının ABŞ-ın maye təbii qazı şəklində Avropaya ixracını nəzərdə tutur.
Bu yanaşma, Rusiyadan qazın üçüncü ölkələr vasitəsilə satılması və ya başqa xammallarla qarışdırılması kimi metodları əhatə edə bilər ki, bu da birbaşa sanksiyaları və məhdudiyyətləri aşmağa imkan verər. Belə yanaşmalar dünya praktikasında, o cümlədən neft sənayesində, artıq tətbiq edilib, burada sanksiya altındakı məhsullar tez-tez yeni bayraq altında yenidən ixrac edilib.
İkinci ssenaridə isə, 2022-ci ilin sentyabrında baş verən partlayışlar nəticəsində zərər çəkmiş "Şimal axını" və "Şimal axını - 2" boru kəmərlərinin bərpası məsələsi müzakirə edilir. Baxmayaraq ki, infrastrukturda zədələr mövcuddur, texniki baxımdan boru kəmərlərinin bərpası mümkündür.
Nis, bərpa işlərinin qiymətinin 600 milyon ilə 1 milyard avro arasında ola biləcəyini qiymətləndirir. Bununla belə, digər ekspertlərdən olan Yilles van den Beuke, bu xərclərin çox böyük hissəsinin, ehtimal ki, Rusiya "Qazprom"una, çünki infrastrukturun böyük hissəsinin sahibi olduğu qeyd edir.
Van den Beuke, həmçinin Rusiyadan qazın tədarükünün bərpasının, Avropada yanacaq qiymətlərinin kəskin düşməsinə səbəb ola biləcəyini vurğulayır. Rusiya qazının idxal həcminin azaldılması nəticəsində, 2022-2023-cü illərdə AB-də qaz qiymətləri rekord səviyyələrə çatmış, bu da elektrik enerjisi qiymətlərinin artmasına və inflyasiyaya səbəb olmuşdu.
Avropada LNG tədarükünü diversifikasiya etmək cəhdlərinə baxmayaraq, ABŞ, Qətər və Cezayirdən müqavilələr bağlanıb, Avropa hələ də qiymətlərin kəskin artımına qarşı həssas vəziyyətdə qalır.
Euractiv, "Şimal axını - 2" boru kəməri üzrə tədarükün bərpasına dair yekun qərarın Almaniya hökuməti və Avropa Komissiyasının səviyyəsində veriləcəyini qeyd edir. Almaniya rəhbərliyi, siyasi və ictimai tənqidlərə baxmayaraq, iqtisadi reallıqlar və enerji təhlükəsizliyi məsələləri ucbatından bu addımı atmağa məcbur ola bilər.