SƏNAYE

08 Mart

Səudiyyəlilərin planı,hərtərəfli qiymət müharibəsi başlayır

Səudiyyə Ərəbistanı gələn ay neft hasilatını gündə 10 milyon bareldən çox artırmağı planlaşdırır, bu addımı krallıq Rusiya ilə OPEC + ittifaqının dağılmasına aqressiv cavab olaraq atır
Dünyanın ən böyük neft ixracatçısı olan Səudiyyə xam neft alışına təkan vermək üçün Avropa, Uzaq Şərq və ABŞ-da misli görünməmiş endirimlər təklif edərək ən azı 20 ildə xarici bazarlara satdığı qiymətləri  endirərək, qiymət müharibəsinə başladı.Digər təchizatçıların xərcləri artdı.

Eyni zamanda, Səudiyyə Ərəbistanı bəzi bazar iştirakçılarına fərdi olaraq, ehtiyac olduqda hasilatı daha çox artıra biləcəyini deyib.Hətta gündə 12 milyon bareldən çox yəni rekord həddə çatacağını deyib. Tələbin koronavirusun yayılması nəticəsində məhv edilməsi, neft bazarını xaosa atacaq.
Səudiyyə təfəkkürü ilə tanış olan insanların fikrincə, ilk olaraq Səudiyyə Ərəbistanın hasilatını aprel ayında gündə təxminən 9,7 milyon  10 milyon bareldən yuxarı artırması ehtimalı var.

"Bu, müharibə elanının neft bazarına ekvivalentidir" deyə vurğulayıb əmtəələrin hedc fondunun meneceri.O, vəziyyətin həssaslığına görə adının çəkilməməsini xahiş edib.

Maksimum çətinlik
Şok və qorxudan Səudiyyə strategiyası, Rusiyaya və digər istehsalçılara ən qısa müddətdə, onları danışıqlar masasına qaytarmaq üçün səy göstərərək, istehsal artımını dayandırmağa,tez bir zamanda başlamaq cəhdi ola bilər. Əgər razılaşma əldə olunarsa.
Qlobal neft etalon markası olan Brent markalı neft, cümə günü birjalar 9.4%  ucuzlaşma ilə bağlanıb.Bu, 2008-ci ildəki qlobal maliyyə böhranından bəri ən böyük gündəlik enişdir və qiymət  barreli 45.27 dollar səviyyəsində qərarlaşıb.
İstehsal artımı və dərin endirimlər, rusiyalı həmkarı Alexander Novakın cümə günü Vyanada OPEC + toplantısında kollektiv istehsalçıların toplantısına qatılması üçün ultimatumu rədd etməsindən sonra Səudiyyə Ərəbistanının neft naziri Şahzadə Əbdüləziz bin Salmanın dramatik şəkildə artmasını diqqətə çatdırıb. Danışıqlar bitdikdən sonra Novak ölkələrin mart ayının sonundan etibarən istismar etməkdə azad olduğunu bildirib

"Səudiyyə Ərəbistanı indi həqiqətən qiymət müharibəsinə qatılır" deyə vurğulayıb FGE neft məsləhətçisi  və Yaxın Şərq üzrə idarəedici direktoru İman Nasseri.

Endirimləri qeyd edin
Reaktiv yanacaq, benzin və dizel istehlakı koronavirusun yayılmasının iqtisadi təsiri səbəbindən sürətlə ucuzlaşdığına görə  enerji bazarı eyni zamanda tələb-təklif şoku ilə üzləşir.
Vyanadakı uğursuzluqdan sonra, Ər Riyad, Bloomberg News tərəfindən müşahidə edilən qiymətlərlə yanaşı dünyada satılan  xam neft üçün rekord endirimlər təklif edərək rəsmi satış qiymətlərini azaltmaqla cavab verdi. Aramco qiymətləri təyin edib,lakin müştərilərlə rəsmi ünsiyyətin bazar ertəsi günü olacağını, məsələ ilə tanış bir adamın deyib.
Səudiyyə Ərəbistanı Energetika Nazirliyi məsələyə münasibət bildirilməsi istəyinə cavab verməyib
Ötən  ay Səudiyyə Ərəbistanı yalnız OPEC + -la məhsul buraxılışını həyata keçirmədi, lakin "könüllü olaraq" qiymətləri qaldırmaq üçün istehsalını daha da məhdudlaşdırdı. Üç həftə ərzində OPEC + sazişinin müddəti başa çatdıqda, Ər-Riyad istədiyi qədər qaz ala biləcək.
Aramco hər ay emal edənlərə xam neftini satacağı qiyməti, tez-tez bir neçə qəpik və ya bir neçə dollar ilə tənzimlədiyini söyləyir. Şənbə günü Aramco müştərilərə rəsmi qiymətləri bütün bölgələr üzrə 6-8 dollar arasında ucuzlaşdırdığını bəyan edib.Dramatik hərəkət Səudiyyə Ərəbistanından kənarda rezonans doğuracaq. Krallığın qiymət qərarı gündə təxminən 14 milyon barel neft ixracına təsir göstərir, çünki Fars körfəzi bölgəsindəki digər istehsalçılar öz daşınmalarında qiymətləri təyin etməkdə liderliyini izləyirlər.
Toxunulmazolmaq
Ən əlamətdar bir addım olaraq, Aramco, şimal-qərb Avropadakı neft emalı zavodlarına Brent markalı neftin qiyməti $ 10.25 səviyyəsində təklif edilərək bir barreli 8 dollar / barel təşkil edərək endirimi genişləndirdi. Bunun əksinə olaraq, Rusiyanın flaqman xam qarışığı olan Urals, Brent markalı neftin bir barrelini təxminən 2 dollar endirimlə satır. Ticarətçilər, Səudiyyə Ərəbistanının bu hərəkətinin Rusiya şirkətlərinin Avropada xam neft sata biləcəklərinə birbaşa hücum olduğunu söylədi.
"Bu pis olacaq" dedi Doug King adlı Tacir Ticarət Fondu ilə birlikdə qurulan bir hedc fondunun investoru. “OPEC + daha çox üstünlük qazanacaq və dünya tələb zərbəsi ilə üzləşir. 30 dollara neft almaq mümkündür. "
Neft alverçiləri qiymətlərin necə enə biləcəyinə işarə üçün tarixi qrafiklərə baxırlar. Bir potensial hədəf, son qiymət müharibəsi dövründə 2016-cı ildə əldə edilən bir barel üçün 27.10 dollardır. Lakin bəziləri bazarın daha da aşağı düşə biləcəyinə inanırlar.
Məsləhətçi IHS Markit Ltd.-nin neft analitiki və OPEC izləyicisi Roger Diwan deyib: "Son 20 ilin ən aşağı qiymətlərini növbəti rübdə görə biləcəyik". 
Qlobal etalon markası olan Brent markalı neft, Səudiyyə Ərəbistanının son 40 ildə başlatdığı nadir qiymət müharibələrindən biri zamanı 1998-ci ilin dekabrında bir barel üçün 9.55 dollar səviyyəsinə endi.