Neft sektoru Azərbaycanın dövlət büdcəsinin gəlirlərinin və ticarət balansının müsbət saldosunun formalaşmasında aparıcı rol oynayır. 2019-cu ilin yekunları üzrə Azərbaycanın bütün ixracının 75,45%-i neft ixracının payına düşüb.

Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatına əsasən, 2019-cu il ərzində Azərbaycandan $14 mlrd. 814 mln. 132,71 min məbləğində bəyan edilmiş neft ixracı 30 mln. 837,085 min ton təşkil edib. 2018-ci ilin analoji dövrü ilə müqayisədə bəyan edilmiş ixracın həcmi 4,5% artıb. Dəyər ifadəsində azalma 5,8% təşkil edib, bu da 2019-cu ildə dünya bazarlarında neftn qiymətinin 2018-ci illə müqayisədə aşağı olması ilə əlaqədardır.

 2019-cu ilin 9 ayı ərzində coğrafi strukturu, tədarük həcmi və xaricdə neft satışından gəlirlər daxil olmaqla, Azərbaycan neftinin ixracı üzrə yeni icmal hazırlayıb.

Azərbaycan neftinin ixrac coğrafiyasını diqqətlə izləməyə davam edir, çünki nəinki ökənin ümumi neft ixracının həcmi və əldə olunan gəlir, həm də Azərbaycandan neft alıcılar olan ölkələr maraq kəsb edir.

Rəsmi mənbələrdən əldə olunan 2019-cu ilin məlumatının təhlili göstərir ki, Azərbaycanın “qara qızılı” əsasən Avropa və Asiya ölkələrə ixrac olunub. Azərbaycan neftininn alıcıları siyahısında aşağıdakı ölkələr yer alır: Rusiya (çox az həcmdə - İF), Ukrayna, Almaniya, Avstraliya, Böyük Britaniya, Çexiya, Vyetnam, Yaponiya, Yunanıstan, Rumıniya, Avstriya, Bolqarıstan, Xorvatiya, Niderland, Tayland, Tayvan, Türkiyə, İtaliya, İspaniya, Fransa, Kanada, Hindistan, Çin, İsrail, Portuqaliya.

Eyni zamanda, 2019-cu ildə Azərbaycandan neft idxalının həcmi üzrə 2018-ci illə müqayisədə$5,8 milyard dəyərində neft alanİtaliya qalır. Ümumilikdə, bir il əvvəl olduğu kimi, Avropa ölkələri Azərbaycan neftinin ən iri alıcıları olaraq qalırlar. Buna baxmayaraq, Asiya ölkələri Azərbaycan neft alışının həcmlərini artırırlar. Ötən il əsas alıcıların TOP-10-na Hindistan (üçüncü yer) və Çin (altıncı yerdə qərarlaşıb) daxil olub. Həmçinin, ötən il Çin Azərbaycandan neft alışını 10 dəfə artırıb!!!

Bundan əlavə, Türkiyə, İspaniya, Böyük Britaniya, Xorvatiya Azərbaycandan neft idxalını mühüm dərəcədə artırıb.

Həmçinin, Kanada və Tayvan, Portuqaliya Azərbaycan neftinin alışını dəfələrlə azaldıb. Ukraynaya neft nəqlində də bir qədər azalma qeydə alınıb.

2019-cu ildə ABŞ və İndoneziya Azərbaycan neftinin idxalçıları sırasından çıxıb. Lakin təcrübə göstərir ki,“

müqəddəs yer boş qalmır”, artıq 2020-ci ildə bir neçə il fasilədən sonra Belarus Azərbaycan neftinin alıcıları siyahısına daxil oldu. Yeri gəlmişkən, Belsrus Azərbaycandan qara qızılın uzunmüddətli nəqlinə ümid edir. Artıq Azərbaycandan 1 milyon ton neft almağa hazır olduğunu bəyan edib, ilk nəql bu günlərdə baş tutacaq.

Azərbaycan neftinin əsas idxalçılarının siyahısı aşağıda verilmişdir:

2018-ci ildə ölkələr üzrə neft ixracına dair məlumatlar

2019-cu ildə ölkələr üzrə neft ixracı

©“İnterfaks-Azərbaycan”