Çində böyük həcmdə Ay məlumatlarının emal sürətini əhəmiyyətli dərəcədə artırmaq məqsədilə Yerin təbii peyki üzrə elmi sahə üçün dünyanın ilk peşəkar, multimodal böyük süni intellekt modeli (LLM) yaradılıb.

Fins.az xəbər verir ki, yeni model Çin Elmlər Akademiyasının Geokimya İnstitutu və “Alibaba” bulud kəşfiyyat qrupu tərəfindən Çinin cənub-qərbindəki Quiçjou əyalətinin paytaxtı Quiyanqda keçirilən Çin Beynəlxalq Məlumat Sənayesi Sərgisində təqdim edilib.

Çinin Geokimya İnstitutu Ayın tədqiqi ilə bağlı dünyanın ən dolğun məlumat bankına malik hərtərəfli “rəqəmsal Ay” platforması yaradıb. LLM-in bu rəqəmsal modeli Ay üçün “beyin” adlandırılıb. “Alibaba” bulud kəşfiyyat qrupunun vitse-prezidenti Ku Vey deyib ki, LLM Ay kraterlərini müəyyən edir, onları ölçüsü, dərinliyi və forması ilə yaddaşda saxlayır və alimlərə Yerin təbii peykinin geoloji təkamülünü öyrənmək üçün mühüm əsaslar təqdim edir.

Geokimya İnstitutunun tədqiqatçısı Lyu Jiançjonqun dediyinə görə, diametri 1 kilometrdən çox olan 1 milyondan artıq Ay krateri və saysız-hesabsız kiçik kraterlər var. O əlavə edib ki, təkcə işçi qüvvəsinə güvənsək, bütün Ay kraterlərini müəyyən etmək mümkün olmayacaq.

Tədqiqatçılar indi yalnız Ay kraterinin şəklini daxil etməlidirlər və LLM onun formasını, ölçüsünü və yaşını müəyyən edəcək. Çinli alimlər bildirirlər ki, burada dəqiqlik əmsalı 80 faizdən çoxdur. Onların fikrincə, planetar elmin tərəqqisi və inkişafı iki amildən - dərin kosmosun tədqiqi texnologiyasının inkişafı və məlumatların işlənməsi və tətbiqi səviyyələrindən asılıdır.

Alimlər hesab edirlər ki, böyük məlumatlar əsasında aparılan tədqiqatlar elmin və texnologiyanın inkişafı prosesini dəyişdirir və Ayın rəqəmsal kəşfiyyatı Çinin Ay və planet elmi tədqiqatlarını və innovasiyalarını sürətləndirəcək.

Lyu Jiançjonq deyib: “LLM çox yüksək IQ-ya malik uşaq kimidir. Şəxsən mən inanıram ki, bu “uşağın” intellekti universitetin ikinci səviyyəsinə çatmış ola bilər. Biz onun böyüməyə davam etməsinə icazə verəcəyik və bu, gələcək elmi tədqiqatımıza kömək edəcək”.

Kaira Agayeva 

Fins.az