2024-cü ildə Çin iqtisadiyyatı mürəkkəb və qeyri-müəyyən bir mənzərə nümayiş etdirir. Uzun illər sürətlə artan iqtisadiyyat, indi bir sıra ciddi çağırışlarla üzləşir. Demoqrafik çətinliklər, Qərb tərəfdaşları ilə ticarət gərginlikləri və ÜDM-in artımının yavaşlaması, iqtisadi böyüməni təhdid edən əsas amillərdən bəziyləridir.

Fins.az xəbər verir ki, avqustun 16-da, Hang Seng texnologiya indeksinin 2%-dən çox artması, avqust ayının ən yaxşı nəticəsi kimi qeyd edildi. Bu artımın təxminən üçdə biri, elektron ticarət sahəsində fəaliyyət göstərən Çin şirkəti JD.com Inc.-dən gəldi. JD.com-un səhmləri, şirkətin düzəliş edilmiş mənfəət və gəlirinin gözləntiləri aşması ilə 9%-dən çox artmışdır.

Bununla yanaşı, digər texnologiya şirkətləri də investorları sevindirmişdir. Alibaba Group Holding Ltd.-nin səhmləri 4% artmışdır, çünki treyderlər şirkətin müsbət məqamlarına diqqət yetirmişlər. Alibaba-nın qarışıq nəticələrində təmiz mənfəət 27% azalmış, lakin satış artımı seqmentdən asılı olaraq dəyişmişdir. Tencent Holdings Ltd. isə, gəlirin əhəmiyyətli artımını nümayiş etdirərək, səhmlərinin 1,15% artmasına səbəb olmuşdur.

Analitiklərin qeyd etdiyi kimi, “Tencent, Alibaba və JD.com-un hesabatları yaxşıdır və bu, onların qiymətlərinin artmasına təsir edib. Ən yaxşı nəticələri bulud xidmətləri və oyun sahələri göstərmişdir. Lakin, əsas problem demək olar ki, bütün istehlakçı sahələrinin açıq şəkildə yavaşlamasıdır.”

İyul ayında, Çin iqtisadiyyatında deflyasiya əlamətləri müşahidə edilir, xüsusilə daşınmaz əmlak bazarında. Hökumət, bu sahədə qiymətlərin azalmasını dayandırmaq üçün ciddi addımlar atmışdır. Buna baxmayaraq, bank kreditlərinin sayı və istiqraz satışları əhəmiyyətli dərəcədə azalmışdır.

Çinin xarici investisiyalara olan marağı azalmağa davam edir. 2021-ci ildə xarici investisiyalar 344 milyard dollara çatmışdır, lakin 2024-cü ilin ikinci rübdə bu göstərici 15 milyard dollar azalaraq, il ərzində ilk dəfə təmiz kapital çıxışını göstərir. Buna səbəb, həmçinin ABŞ ilə ticarət müharibəsi və Çin-in faiz dərəcələrini azaltmasıdır.

Çin hökuməti, xarici investisiyaları cəlb etmək və saxlamaq üçün əlavə tədbirlər həyata keçirir. Eyni zamanda, ölkə xaricə rekord həcmdə kapital göndərməkdədir. İkinci rübdə xaricə göndərilən 71 milyard dollar, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 80%-dən çox artım deməkdir.

İqtisadiyyatda davam edən çətinliklərə baxmayaraq, mütəxəssislər Çin-in potensialını tam şəkildə itirmədiyini bildirirlər. Əgər hökumət tərəfindən əlavə stimullaşdırıcı tədbirlər həyata keçirilsə, iqtisadiyyatın sabitləşməsi və artım tempinin yaxşılaşması mümkündür. Lakin, beynəlxalq səviyyədə ticarət məhdudiyyətləri və struktur dəyişiklikləri uzunmüddətli inkişaf üçün risklər yaratmaqdadır.

Vüqar Bağırov
Fins.az