Rusiya-Ukrayna müharibəsi və Rusiyaya tətbiq edilən iqtisadi sanksiyalar nəticəsində Rusiyanın avtomobil sənayesi çökmüşdür. Rusiya, post-Sovet ölkələrinə və digər ölkələrə öz istehsalı olan minik avtomobillərini ixrac edirdi və Azərbaycan da bu avtomobilləri idxal edən ölkələr arasında ilk beşlikdə idi. Yəni Azərbaycana ən çox idxal olunan avtomobillər Rusiyada istehsal edilən avtomobillər idi. Lakin müharibə və sanksiyalar nəticəsində bu vəziyyət dəyişdi və Çin avtomobil sənayesi üçün böyük bir fürsət yarandı.

Bunu Fins.az-a açıqlamasında nəqliyyat eksperti Eldəniz Cəfərov deyib.

Onun sözlərinə görə, Çin nəinki Rusiyaya, həm də bütün post-Sovet ölkələrinə və Rusiyanın qonşu ölkələrinə öz avtomobillərini təklif etməyə başladı və bu prosesin sürətlənməsində isə Çində qəbul edilən vergi qanunlarının xüsusi rolu olub:

“Çinin yeni qanunlarına əsasən, ölkədən kənara avtomobil ixrac edən Çin vətəndaşlarına dövlət tərəfindən əlavə dəyər vergisi məbləği geri qaytarılır. Bu, ixracatçılar üçün böyük stimul yaratmışdır, çünki belə vergi qaytarılması avtomobillərin xaricə ixracını daha əlverişli edir”.

E.Cəfərov qeyd edib ki, Çin, ixrac strategiyalarını daha da gücləndirərək, avtomobillərin daha çox bazara çıxışını təmin etmək üçün müxtəlif təşəbbüslər həyata keçirir:

“Vergi qaytarılması kimi iqtisadi stimullar, ölkədəki avtomobil istehsalçılarının daha çox ixrac etməsi üçün əlverişli şərait yaradır. Bundan əlavə, Çin hökuməti öz avtomobil sənayesini dəstəkləyən digər addımlar atır. Bu addımlar, məhsul keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması və beynəlxalq tələblərə uyğunluq sertifikatlarının əldə olunmasına yönəlmişdir. Bu səbəbdən, Çin avtomobilləri getdikcə Avrasiya bazarlarında yayılmağa başladı. Bu bazarlar əsasən post-Sovet ölkələri və Asiya ölkələridir. Rusiya və onun qonşu ölkələri Çin avtomobillərinin əsas ixrac nöqtələridir. Xüsusilə, Azərbaycanın da daxil olduğu post-Sovet ölkələri Çin avtomobillərinə maraq göstərən əsas bazarlardan biridir”.

E.Cəfərov onu da vurğulayıb ki, bütün bunlarla yanaşı, Çin avtomobilləri hələ də Avropa İttifaqı ölkələrində geniş yayılıb və bu, əsasən Avropa bazarının daha sərt ekoloji və təhlükəsizlik standartlarına görə baş verir:

“Avropa İttifaqı, yerli bazar üçün tətbiq etdiyi qaydalarla yüksək texnoloji və ekoloji tələblər qoyur ki, bu da Çin avtomobillərinin Avropada geniş yayılmasını çətinləşdirir. Çin avtomobil sənayesi, iqtisadi stimullar və vergi qaytarılması kimi strategiyalarla ixracatını sürətlə artırır. Rusiya-Ukrayna müharibəsi nəticəsində yaranan boşluğu doldurmaqla, Çin avtomobilləri post-Sovet ölkələri və Avrasiya bazarlarında geniş yayılmağa başlamışdır. Lakin Avropa bazarına çıxış məsələsində Çin avtomobillərinin hələ də böyük çətinliklərlə üzləşdiyini görürük. Buna baxmayaraq, Çin avtomobil sənayesi bu sahədə də strategiyalarını təkmilləşdirməyə və qlobal bazarda daha da möhkəmlənməyə çalışır”.

Fuad Mədətov
Fins.az