“Təbii ehtiyatların qorunması və iqlim dəyişikliyinin mənfi təsirlərinin azaldılması üçün ekoloji cəhətdən məsuliyyətli təcrübələrin vacibliyini dərk edərək, Azərbaycan hidroenergetika, günəş və külək enerjisinə xüsusi diqqət yetirməklə müxtəlif təşəbbüslər həyata keçirir. Bu təşəbbüslər ölkənin enerji tələbatını ödəməklə yanaşı, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə və davamlı inkişafı təşviq etmək üçün qlobal səylərə də töhfə verir”.
Bunu Mərkəzi Asiya, Cənub-Şərqi Asiya, Çin, Türkiyə və Yaxın Şərq üzrə ekspert Məhəmməd Əli Paşa deyib. Onun sözlərinə görə, Azərbaycan artıq yaşıl enerjiyə doğru qlobal keçiddə fəal oyunçuya çevrilib.
Hidroenergetika: Azərbaycanda yaşıl enerjinin təməl daşı
Azərbaycanın coğrafi üstünlüyü hidroenergetikanı onun yaşıl enerjisinin əsas elementinə çevirir. Ölkədə həyata keçirilən layihələr hökumətin hidroenergetika potensialından maksimum istifadə etmək istəyini ortaya qoyur. Bu təşəbbüslər Azərbaycan üçün nəinki təmiz enerji istehsalında, həm də ekoloji dayanıqlığa doğru mühüm irəliləyişə nail olmaqla, istixana qazları emissiyalarının minimuma endirilməsində mühüm rol oynayır.
Günəş və külək enerjisi potensialı
Azərbaycan hidroenergetikadan əlavə, enerji kompleksini şaxələndirmək üçün günəş və külək enerjisindən fəal şəkildə istifadə edir. Bu istiqamətdə həyata keçirilən layihələr ənənəvi enerji mənbələrindən asılılığı azaltmağa, daha təmiz və dayanıqlı enerji ekosistemi yaratmağa kömək edir. Yaşıl enerjinin inkişafına hərtərəfli yanaşmanı təşviq edən bu təşəbbüslərdə ölkənin innovasiyalara sadiqliyini və ekoloji məsuliyyətini göstərir.
Alternativ enerji infrastrukturunun inkişafı
Azərbaycan irimiqyaslı layihələrə diqqət yetirməklə yanaşı, həm də alternativ enerji mənbələrinin tətbiqini fəal şəkildə təşviq edir. Günəş panellərinin və digər enerjiyə qənaət edən texnologiyaların quraşdırılmasını təşviq edən hökumət proqramları həm vətəndaşların, həm də biznesin karbon izini azaltmaqla daha təmiz enerji formalarına geniş keçidi təşviq edir.
Tədqiqat və inkişafa investisiya
Yaşıl enerji texnologiyalarının ön sıralarında qalmaq üçün Azərbaycan tədqiqat və inkişafa böyük sərmayə qoyur. Bu səylər ölkənin qlobal enerji bazarında rəqabətədavamlı oyunçu kimi mövqelərini gücləndirir.
Təhsil və beynəlxalq əməkdaşlıq
Azərbaycan davamlı inkişaf mədəniyyətinin təmin olunmasında maarifləndirmə və təhsilin vacibliyini qəbul edir. Ölkə Paris Sazişi və BMT-nin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri kimi beynəlxalq yaşıl enerji təşəbbüslərində fəal iştirak edir. Bu səylər Azərbaycanın ekoloji problemlərin həllində və davamlı inkişafa nail olunmasında qlobal əməkdaşlığa sadiqliyini nümayiş etdirir.
Yaşıl enerji layihələrinin işıqlandırılması
Azərbaycan ölkənin davamlı inkişafa sadiqliyini nümayiş etdirən bir sıra diqqətəlayiq yaşıl enerji layihələrini həyata keçirib:
- Qaradağ Su Elektrik Stansiyası: Azərbaycanda əhəmiyyətli miqdarda enerji verən və istixana qazı emissiyalarını azaldan ən böyük layihələrdən biri.
- Şəmkir Su Elektrik Stansiyası: enerjinin şaxələndirilməsinin təşviqi və mədən ehtiyatlarından asılılığın azaldılması.
- Günəş elektrik stansiyaları: elektrik enerjisi istehsal etmək üçün günəş enerjisindən istifadə.
- Külək elektrik stansiyaları: enerji balansını artırmaq və karbon qazı emissiyalarını azaltmaq üçün külək enerjisindən istifadə.
- Kiçik su elektrik stansiyaları: enerji istehsalının qeyri-mərkəzləşdirilməsinin təşviqi və ucqar ərazilərin enerji müstəqilliyinin təmin edilməsi.
- Mövcud enerji sistemlərinin səmərəli modernləşdirilməsi: enerji istehlakını azaltmaq və səmərəliliyi artırmaq üçün infrastrukturun modernləşdirilməsi.
- Tədqiqat və inkişafa investisiya: səmərəliliyi və davamlılığı artırmaq üçün yeni texnologiyaların tədqiqi.
Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili: uzaqgörən təşəbbüs
2024-cü ilin “Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili” elan edilməsi Azərbaycanın alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrinə keçidi sürətləndirmək istəyini əks etdirir.
Laçında su elektrik stansiyalarının uğurla istifadəyə verilməsi sayəsində artıq ölkədə 77 milyon kilovat-saat yaşıl enerji istehsal olunub, resurslara qənaət edilib, xərclərin azaldılması və karbon qazı emissiyasının qarşısı alınıb.
Azərbaycanın yaşıl enerjinin inkişafı sahəsində fəal səyləri onun davamlı, təmiz və iqtisadi cəhətdən səmərəli enerji həllərinə sadiqliyini əks etdirir. Ekoloji cəhətdən məsuliyyətli təcrübələrə üstünlük verməklə, ölkə təkcə qlobal ekoloji məqsədlərə töhfə vermir, həm də iqtisadi artım, innovasiyalar və həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması üçün yeni imkanlar açır.
Tamilla MƏMMƏDOVA